Lekarze wykonywujący zawód narażeni są na ryzyko popełnienia błędu. W sytuacji pojawienia się błędu po stronie lekarza i dochodzenia od niego odszkodowania, w razie skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, Sąd ten może orzec, że błąd został popełniony przez lekarza w warunkach rażącego niedbalstwa. Czym jest to rażące niedbalstwo oraz jakie niesienie za sobą skutki, wyjaśniamy.
Ubezpieczenie OC
Zgodnie z ustawą o działalności leczniczej: lekarz wykonujący działalność leczniczą jako indywidualną praktykę lekarską jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Ubezpieczenie OC na gruncie sprawy o odszkodowanie, zwłaszcza kiedy może zostać postawiony zarzut rażącego niedbalstwa, jest to o tyle istotne, że zgodnie z art. 827 § 1 KC Ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający wyrządził szkodę umyślnie; w razie rażącego niedbalstwa odszkodowanie nie należy się, chyba że umowa lub ogólne warunki ubezpieczenia stanowią inaczej [..]. Dalej zgodnie z art. 828 § 1 KC ubezpieczycielowi może przysługiwać roszczenie regresowe od sprawcy szkody.
Rażące niedbalstwo
Rozstrzygając o kwestiach odpowiedzialności osób wykonujących zawód medyczny najlepiej jest posiłkować się dorobkiem orzecznictwa, tak też Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 23 czerwca 2017 r., w sprawie o sygn. Akt I ACa 181/17, w następstwie ustalenia odpowiedzialności karnej oskarżonego lekarza anestezjologa stwierdził, że rażące niedbalstwo należy przypisać lekarzowi anestezjologowi który, podczas przeprowadzania zabiegu wycięcia obu płatów tarczycy z powodu wola, kontynuował znieczulenie pacjentki po dwóch nieudanych próbach wprowadzenia rurki intubacyjnej do tchawicy, wbrew bezwzględnemu obowiązkowi przerwania zabiegu, przez zastosowanie nieprzeznaczonej do utrzymania drożności dróg oddechowych i kategorycznie przeciwwskazanej w operacjach wola rurki krtaniowej.
Następnie pozwany lekarz zdecydował się, wbrew zasadom wiedzy i sztuki medycznej, na operację chirurgiczną, podczas której ujawniła się wiotkość tchawicy, która doprowadziła do ostrej niewydolności oddechowej, niedotlenienia ośrodkowego układu nerwowego, skutkujących nagłym zatrzymaniem krążenia, który to epizod przyczynił się jeszcze do zaburzeń wewnątrzustrojowych skutkujących m.in. uogólnionymi zaburzeniami krzepnięcia doprowadzając do ostrej niewydolności krążeniowo-oddechowej i zgonu.
W rozstrzygnięciu omawianej sprawy przyjęto, że rażące niedbalstwo w rozumieniu art. 827 § 1 KC to coś więcej niż brak zachowania zwykłej staranności w działaniu, jest to działanie, które graniczy z umyślnością, zaniedbanie znajdujące się już na granicy winy umyślnej.
Skutki
W konsekwencji popełnienia błędu przez lekarza, braku przewidzenia w umowie ubezpieczenia OC odpowiedzialności ubezpieczyciela za rażące niedbalstwo, lekarz może pozostać z osobistą odpowiedzialnością względem poszkodowanego lub jego rodziny. Przy tej okazji należałoby wspomnieć również o możliwości regresowego dochodzenia należności przez ubezpieczyciela od lekarza zgodnie z cytowanym wyżej art. 828 KC.
W naszym przekonaniu lekarz przystępujący do wykonywania indywidualnej praktyki lekarskiej, powinien szczególnie pochylić się nad wyborem ubezpieczenia OC, uwzględniając przy tym profil swojej specjalizacji oraz ryzyko popełnienia błędu przy zachowaniu rażącego niedbalstwa. Jak stanowi wyżej cytowany przepis KC umowa ubezpieczenia lub OWU mogą stanowić inaczej i przewidywać, że w razie powstania błędu na skutek rażącego niedbalstwa, ubezpieczyciel i tak będzie zobowiązany do zapłaty odszkodowania. Również prawo do realizacji regresu podlega ograniczeniu w razie uwzględnienia szczególnych postanowień w umowie ubezpieczenia lub OWU.
Zespół Kancelarii Gaweł Adwokaci udziela kompleksowej pomocy prawnej lekarzom oraz pacjentom w sprawach o odszkodowania medyczne.
Adwokat szkody medyczne || Adwokat Gliwice || prawo medyczne || rażące niedbalstwo lekarza || odpowiedzialność cywilna lekarza.